به گزارش قدس خراسان، برای اینکه بدانیم چگونه پای بانوان به آتش‌نشانی باز شد و چرا به‌کارگیری رسمی آن‌ها در عملیات‌ها تاکنون به نتیجه نرسیده، به سراغ یکی از این بانوان رفتم تا از اصل این ماجرا بشنوم.
نجمه رحیمی درباره آغاز کارش در آتش‌نشانی مشهد می‌گوید: کار ما از دوره‌های آتش‌نشان داوطلب در فرهنگسرای سلامت در سال ۹۱ آغاز شد. پس از تکمیل آموزشمان در فرهنگسرا، ما را به ناحیه ثامن آتش‌نشانی معرفی کردند و بنا شد ۶ ماه به صورت آزمایشی تمام خانم‌ها در همه حوادث فراخوان شوند تا مشخص شود در چه حوادثی می‌توان از خانم‌ها استفاده کرد. دو ماه این روند ادامه پیدا کرد و ما هر روز ۱۰ نفر را در هر منطقه اعلام می‌کردیم که به‌صورت برخط شیفت باشند و بنا به محل حادثه، با نزدیک‌ترین فرد تماس گرفته می‌شد و آن خانم به‌صورت شخصی، خودش را به محل حادثه می‌رساند. میانگین رسیدن خانم‌ها به محل حادثه با همه مشکلات ۱۰ دقیقه بود.
او با بیان اینکه بانوان داوطلب در انواع حوادث حضور داشتند و لباس فرم ما در آن زمان مانتو بود، ادامه می‌دهد: مسئولان پس از این ۶ ماه، کار بانوان آتش‌نشان را خوب ارزیابی کردند؛ اما برخی می‌گفتند بانوان کارایی ندارند و دیر می‌رسند. برخی فرماندهان نیز می‌گفتند خانم‌ها بیمه نیستند و لباس ضدحریق و کفش مناسب ندارند. خیلی از فرماندهان با حضور ما مخالف بودند و فکر می‌کردند می‌خواهیم جای آقایان را در آتش‌نشانی بگیریم. این مشکلاتی بود که بر سر راه ما قرار داشت.
رحیمی با بیان اینکه مجوز بسیج سازمان آتش‌نشانی را دریافت کردیم، یادآور می‌شود: اوایل ما را میان مرکز فرمانده آتش‌نشانی، معاونت عملیات سازمان و معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی پاسکاری می‌کردند و در نهایت این ۶ ماه شد بیش از ۱۰ سال و ما در این سال‌ها با چالش‌های مختلفی روبه‌رو بودیم.
این بانوی آتش‌نشان متذکر می‌شود: درخواست لباس حریق دادیم و به ما لباس‌های دست دوم آتش‌نشانی را که فرسوده حساب می‌شود، دادند. برای دریافت هر یک از موارد کوله‌پشتی برای لباس آتش‌نشانی، کفش کار، کلاه، ماسک تنفس و دستکش خیلی دوندگی کردیم تا به ما بدهند.
او عنوان می‌کند: به ما گفتند این کار را به عنوان شغل حساب نکنید. ما هم به دلیل علاقه‌ای که داشتیم، ماندیم؛ اما در ادامه از ما سفته گرفتند. ۱۰ سال پیش بابت وسایلی که به ما دادند ۵میلیون سفته گرفتند و ولی دم هر کدام از ما برای کار در آتش‌نشانی رضایت‌نامه امضا کرد. اگر قرار نبود ما این کار را به عنوان شغل حساب کنیم، پس چرا از ما سفته و رضایت ولی دم گرفتند؟
رحیمی با بیان اینکه ما بیشتر عملیات مانور انجام داده‌ایم، خاطرنشان می‌کند: برخی از آقایان جلو ما زنان آتش‌نشان از ما تعریف می‌کردند؛ اما در جلسات دقیقاً برعکس آن حرف‌ها را می‌گفتند و نظرشان این بود خانم‌ها توانایی جسمی انجام کارهای سخت آتش‌نشانی را ندارند.
این بانوی آتش‌نشان از توهین‌هایی که هنگام انجام عملیات از برخی آقایان شنیده بود، می‌گوید و می‌افزاید: این در حالی است که در میان این بانوان دکتر ماما، دکترای حقوق، مربی بدنسازی و مدال‌آور تیر و کمان داشتیم. یکی از افراد این گروه قله دماوند را فتح و در آنجا پرچم آتش‌نشانی مشهد را نصب کرد؛ اما از او تشکر هم نکردند.
وی بیان می‌کند: هر زمان قرار بود شورای شهر یا شهرداری تغییر کند، می‌گفتند ما آتش‌نشان خانم داریم و با حضور ما کار تبلیغاتی انجام می‌دادند؛ اما حتی از ما تشکر و قدردانی هم نکردند. برای سمینارها ما را دعوت می‌کردند؛ ولی تنها استفاده‌ای که از حضور ما در آتش‌نشانی می‌شد در راستای گزارش کار پر کردن برای مدیران بود.
رحیمی می‌گوید: گروه ما همزمان با بانوان آتش‌نشان کرج شکل گرفت؛ اما آن‌ها اکنون یک ایستگاه دارند و به صورت عملیاتی کار می‌کنند در حالی که ما هنوز مشکل استخدام داریم. کیفیت کار ما آن‌قدر بالا بود که آتش‌نشانان داوطلب شهرهای دیگر از ما می‌خواستند با آن‌ها چالش‌های مسابقه‌ای داشته باشیم؛ اما آتش‌نشانی مشهد اجازه این کار را به ما نمی‌داد.
این بانوی آتش‌نشان درباره نحوه کار عملیاتی بانوان عنوان می‌کند: ما مجاز بودیم هفت یا هشت شیفت بایستیم. شیفت‌ها به صورت ۲۴ساعته و از ۸ صبح تا ۸ صبح فردای آن روز به‌صورت برخط بود. هر زمان حادثه‌ای رخ می‌داد، باید خودمان را به محل حادثه می‌رساندیم. بابت هر شیفت ۲۴ساعته به ما ۱۵ هزار تومان می‌دادند. بعدها برای پول آژانس نیز ۱۵ هزار تومان به آن مبلغ اضافه شد و در مجموع ماهانه ۱۲۰ هزار تومان پرداخت می‌کردند در حالی که همان موقع حقوق آتش‌نشانان ۸-۷ میلیون تومان بود.
او می‌افزاید: آتش‌نشانی می‌گفت بودجه نداریم و حقوق شما از طرح آموزش آتش‌نشانان داوطلب پرداخت می‌شود چون شما آتش‌نشان داوطلب هستید. در ادامه به ما گفتند وزارت کشور اجازه استخدام شما را نمی‌دهد! در حالی که در شهریار و کرج نیروی آتش‌نشان خانم استخدام شده و تنها در مشهد این کار امکان ندارد!
رحیمی بیان می‌کند: اکنون تعدادی از این بانوان در بخش آموزش آتش‌نشانی فعال هستند و در هر منطقه شهرداری، آتش‌نشان داوطلب جذب می‌کنند؛ اما با وجود همه آموزش‌هایی که دیده‌ایم، باز هم به ما اجازه نمی‌دهند مربی باشیم. با وجود اینکه من ایمنی صنعتی خوانده‌ام؛ ولی از نظر آتش‌نشانی مجاز به آموزش دادن نیستم.
این بانوی آتش‌نشان می‌گوید: بانوان آتش‌نشان برای جذب مخاطب کلاس‌های آتش‌نشانی ۵/۱ تا ۵/۲ میلیون در ماه حقوق دریافت می‌کردند و این حقوق هر سه ماه یک بار پرداخت می‌شد.
او در پاسخ به این پرسش که چرا از ماندن در آتش‌نشانی دلسرد شدید، اظهار می‌کند: من ابتدا مدیر حوزه ۲ عملیات بودم؛ اما از انجام کار در این حوزه دلسرد شدم. پنج سال بعد به بخش پیشگیری رفتم و مسئول آموزش بانوان آتش‌نشانی منطقه ۱۲ و سپس منطقه ۱۱ شدم؛ ولی چون من مخاطبان را جذب کرده بودم و کیفیت آموزش اساتید آتش‌نشان پایین بود، این سبب می‌شد خودم زیر سؤال بروم. اکنون نزدیک دو سال است دیگر با آتش‌نشانی همکاری نمی‌کنم؛ چرا که از این همه بی‌مهری‌هایی که به ما کردند، خسته شدم.
بانوان آتش‌نشان سه سال است در عملیات شرکت نکرده‌اند
در ادامه به سراغ فاطمه پیلتن یکی از بانوان مربی آتش‌نشانی رفتم. او درباره نتیجه پیگیری‌هایش در زمینه استخدام بانوان آتش‌نشان می‌گوید: در شورای شهر دوره گذشته حتی تا تصویب لایحه برای استخدام بانوان آتش‌نشان پیش رفتیم؛ اما به این مرحله که رسید عزیزی، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی تغییر کرد و با برگزاری انتخابات نیز اعضای شورای اسلامی شهر تغییر کردند. شورای شهر فعلی به طور کلی پیگیر اجرای استخدام بانوان آتش‌نشان نبود؛ اما من خیلی پیگیری کردم و با فاطمه سلیمی عضو شورای اسلامی شهر مشهد چند بار جلسه گذاشتم. این عضو شورای شهر نیز خیلی مشتاق بود این کار به نتیجه برسد؛ اما یک دست صدا نداشت.
پیلتن می‌افزاید: خانم سلیمی چندین بار در شورا در مورد استخدام بانوان آتش‌نشان صحبت کرد تا تصمیمی در این زمینه گرفته شود؛ اما متأسفانه آرای شورا در این مورد به حدنصاب نرسیده؛ چرا که آقایان شورا موافق استخدام بانوان آتش‌نشان در مشهد نیستند.
او خاطرنشان می‌کند: اکنون از ۷۶ خانم آتش‌نشان، تنها ۲۸ نفر مانده‌ایم که در قسمت آموزش سازمان آتش‌نشانی به‌عنوان مربی و رابط فعالیت می‌کنیم؛ اما دیگر در زمینه عملیات کاری انجام نمی‌دهیم. تنها یک شیفت را هر روز اعلام می‌کنیم با اینکه می‌دانیم فراخوان نمی‌شویم؛ چرا که در شورای شهر حضور داشتم و شنیدم گفتند بانوان از گروه حذف نشوند؛ اما فعلاً برای عملیات‌ها فراخوان نشوند. اکنون سه سال است بانوان آتش‌نشان در زمینه انجام عملیات هیچ فعالیتی نداشته‌اند.
مصوبه‌ای که هنوز اجرا نشده
با وجود همه ناامیدی‌های این بانوان آتش‌نشان؛ اما اگر تبصره سازمان آتش‌نشانی در بودجه سال ۱۴۰۳ اجرایی شود و مانند سال‌های گذشته که با همین مضمون در قانون بودجه سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ آمده بوده، کارشکنی صورت نگیرد، می‌تواند امیدها را برای این بانوان زنده کند.
در این تبصره آمده است: «شهرداری مشهد مکلف است نسبت به پیگیری قانونی استخدام بانوان آتش‌نشان از طریق فراخوان اقدام کرده و در صورت دریافت مجوز آثار مالی اجرای این تبصره را در اصلاح بودجه ۱۴۰۳ لحاظ کند».
منتظر پاسخ مکاتبات با سازمان شهرداری‌های کشور هستیم
با توجه به این تبصره به سراغ حسینعلی ناجی، معاون اداری و مالی سازمان آتش‌نشانی مشهد رفتم تا روند اجرایی کردن این تبصره را پیگیری کنم.
ناجی در این باره می‌گوید: پس از اینکه شورای شهر مصوباتی را در خصوص مجوز استخدامی بانوان آتش‌نشان تصویب کرد، پیرو این مصوبه نامه‌ای به معاونت برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد برای تعیین تکلیف این موضوع زدیم. معاونت برنامه‌ریزی نیز دوباره به حمید روحی، مدیرکل دفتر نوسازی تحول اداری و فناوری اطلاعات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور درباره اینکه استخدام بانوان آتش‌نشان به چه صورت باشد، نامه زده است.
معاون اداری و مالی سازمان آتش‌نشانی مشهد می‌افزاید: روحی نیز بار دیگر طی یک مکاتبه در خصوص مجوز به کارگیری بانوان آتش‌نشان به ما اعلام کرد «موضوع درخواست مجوز استخدام پیمانی به منظور برگزاری آزمون و جذب نیروی انسانی در مشاغل حوزه آتش‌نشانی از سازمان اداری و استخدامی کشور در دست بررسی و اقدام لازم است و به محض وصول نتیجه، مراتب اطلاع‌رسانی خواهد شد». پس از این نامه که در ۳۰ بهمن سال گذشته مکاتبه شد، هنوز به ما اطلاع‌رسانی نکرده‌اند.
او ادامه می‌دهد: ما دوباره با معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد مکاتبه و آخرین نتیجه مکاتبات در این زمینه را مطرح کردیم؛ اما هنوز پاسخی به این مکاتبه نداده‌اند و ظاهراً بار دیگر مکاتباتی را با مدیرکل دفتر نوسازی تحول اداری و فناوری اطلاعات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور داشته‌اند تا این موضوع را تعیین تکلیف کنند.
ناجی متذکر می‌شود: مجوز استخدام در شهرداری‌ها از طریق سازمان شهرداری‌های کشور ابلاغ می‌شود. ما نیز پس از اینکه مجوزهای قانونی را در سطح محلی گرفتیم و روند و مراحل اداری این موضوع را طی کردیم، مکاتبات فراوانی را با شهرداری انجام دادیم.
از مصوبه استخدام بانوان آتش‌نشان خبر ندارم
در ادامه در خصوص پیگیری‌های شورای اسلامی شهر مشهد برای تسریع در روند استخدام بانوان آتش‌نشان به سراغ حسن کریمدادی، رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست شورای اسلامی شهر مشهد رفتم؛ اما در کمال تعجب با پاسخ‌های عجیبی مواجه شدم.
او با بیان اینکه از مصوبه شورا در خصوص استخدام بانوان آتش‌نشان در بودجه سال ۱۴۰۳ خبر ندارد، عنوان می‌کند: در حوزه بانوان آتش‌نشان تا زمانی که وزارت کشور به ما دستور ندهد، نمی‌توانیم هیچ اقدامی داشته باشیم و تاکنون هیچ آیین‌نامه و دستورالعملی نیامده که شهرداری آتش‌نشان خانم استخدام کند.
کریمدادی می‌افزاید: این بانوان اکنون در زمینه آموزشی مشغول به فعالیت هستند و کار عملیاتی نیز برای کمک به بانوان حادثه‌دیده انجام می‌دهند.
در حالی که معاون اداری و مالی سازمان آتش‌نشانی مشهد دریافت مجوز استخدام در شهرداری را منتظر تأیید سازمان شهرداری‌های کشور می‌داند، رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر مشهد از مصوبه بودجه ۱۴۰۳ در خصوص استخدام بانوان آتش‌نشان در مشهد اظهار بی‌اطلاعی کرده و بدون اشاره به روند قانونی دریافت مجوز استخدام در شهرداری‌ها، همه چیز را موکول به دستور وزارت کشور می‌کند.
این در حالی است که اگر دریافت مجوز برای استخدام بانوان آتش‌نشان مشکل قانونی داشت، چطور بانوان کرج که همزمان با بانوان مشهدی کار آموزش در آتش‌نشانی را آغاز کردند، اکنون یک ایستگاه مجزا در شهر کرج دارند؛ اما بانوان مشهدی هنوز پس از ۱۲ سال معطل مکاتبات و دریافت مجوز استخدام هستند؟
نظر شما